De cashewnoot is een zachtaardige noot, bijna romig. Lekker als snack, als eiwitbron in een warme maaltijd en je maakt er zelfs een zuivelvrije cheesecake mee. Niet gek dus, dat het een populaire noot is. Nederlanders eten er gemiddeld maar liefst 1,2 kilo per persoon per jaar van!
Oorspronkelijk kwam de cashewnoot uit het Caribische gebied, Midden-Amerika en noordoost- Brazilië. De belangrijkste producenten zijn nu Ivoorkust (22,3%), gevolgd door India (19,5%), Vietnam (10,6%), Cambodja (6,6%), Nigeria (6,4%) en Tanzania (5,8%).
Out of Afrika
Afrika is in totaal goed voor 55% van de wereldproductie. Maar nu komt het vreemde: het voert bijna 90% van zijn ruwe oogst uit naar Vietnam en India om te verwerken! Daarmee verliest het continent een potentieel aan banen en inkomens. Zijn ze er helemaal gek?!
Tja, dat zit zo: India en Vietnam hebben zo’n lange ervaring in het doppen van cashewnoten en het lukt hen zo goed om zoveel mogelijk noten ongebroken uit hun dop te krijgen, dat concurrentie op vlak van kwaliteit amper mogelijk is.
Noten doppen
Om de noot zo heel mogelijk te houden, gebeuren bijna alle verwerkingsprocessen nog met de hand. De kromming van de noot en de broosheid van de kern vragen een specifieke aanpak. De cashewnoten variëren zodanig in grootte dat machinaal pellen de kernen te vaak beschadigt en te veel verlies veroorzaakt. Bovendien bevat de dop een giftig en bijtend zuur, Cashew Nut Shell Liquid (CNSL). Arbeiders moeten vermijden dat de CNSL op de kern of op hun handen terechtkomt. Die factoren maken dat het verwerkingsproces bijna uitsluitend manueel gebeurt. Vooral in India respecteren verwerkers de arbeidsomstandigheden niet altijd waardoor arbeiders onbeschermd werken en vaak brandwonden hebben. Soms wordt de CNSL ook gebruikt als brandstof om de ongedopte cashewnoten te stomen of te roosteren. In dat geval komt er giftige rook vrij.
Verwerking in Afrika groeit voorzichtig
Het Nederlands initiatief Johnny Cashew wil iets doen aan de overbodige kilometers die de noten maken. 12.000 km varen om gepeld te worden, dat moest toch anders kunnen?! Hun noten worden daarom lokaal gepeld en vanuit Afrika direct naar Nederland verscheept. Dat betekent minder CO2 uitstoot. Daar doen ze nog een paar schepjes bovenop: het noodzakelijke transport gaat met biobrandstof uit het Good Shipping Programme. Het lokaal pellen veroorzaakt nog steeds uitstoot, die Johnny Cashew compenseert door bomen te laten planten in Tanzania.
Gebroken noten
En hoe erg is het nou eigenlijk als de noten toch breken bij het pellen? Ze smaken er niet anders van. Dus gaan ook de gebroken noten in hun zakjes. De allerkleinste stukjes gaan naar een circulair mueslibedrijf. En ook de harde dop, en de appel waaraan de cashewnoot groeide vinden nieuwe bestemmingen. Zero Waste!
Fairtrade
Door samenwerking met Fairtrade krijgen de boeren in Tanzania een minimumprijs voor hun noten, zelfs als de wereldmarktprijs daaronder zakt. Bovendien ontvangen ze een Fairtrade premie, waarover ze samen beslissen waaraan ze die uitgeven. Bijvoorbeeld aan onderwijs en zorg. Samen met Johnny Cashew verbeteren de boeren hun productieprocessen waardoor de opbrengsten omhoog gaan. Het lokaal doppen van de noten levert natuurlijk nieuwe banen op voor de gemeenschap.
Samenwerking met Lidl
Deze Fairtrade Johnny Cashew noten zijn nog maar net op de markt. Je vindt ze bij Lidl onder de noemer Way to Go, het Fairtrade merk van deze supermarkt. Overigens zijn er, in diverse winkels, ook Fairtrade paranoten, amandelen, walnoten en pinda’s van andere merken verkrijgbaar.
Wereldwinkel Paasactie en Groen Doen plein
Zin in nog meer duurzaam lekkers? De Wereldwinkel in Sassenheim heeft leuke Paaspakketjes met chocolade en/of een handwerkproduct samengesteld. En wil je onze werkgroep ontmoeten? We staan samen met de wereldwinkel op het Groen Doen Plein op zaterdag 9 april in Park Rusthoff in Sassenheim!